کتاب «خاک و رویاپردازی‌های آرمیدن (گفتاری در صور خیال درونبودگی)» نوشته‌ی گاستون باشلار با ترجمه‌ی مسعود شیربچه توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد.

کتاب دارای ده فصل تحت عناوین «خیال‌پردازی در باب درونبودگی ماده»، «درونبودگی در جدال»، «خیال‌پردازی کیفیت»، «خانه‌ی زادگاه و خانه‌ی خواب‌گونه»، «عقده‌ی یونس»، «غار»، «هزارتو (لابیرنت)»، «مار»، «ریشه‌ها» و «شراب کیمیاگری و تاک کیمیاگران» است.

در بخش‌هایی از یادداشتِ مسعود شیربچه که در ابتدای کتاب چاپ شده، آمده است: «کتاب حاضر ترجمه‌ی یکی از رساله‌هایی است که گاستون باشلار در باب عنصر «خاک» و ایماژهای آن نگاشته است. در باب گاستون باشلار و آثار وی چندین کتاب به فارسی ترجمه شده اما از رسالات وی در حوزه‌ی «تخیل عنصری» تنها کتاب «روانکاوی آتش» به فارسی برگردانده شده است.

باشلار را «شاعری معرفت‌شناس» نامیده‌اند؛ چراکه اندیشه‌ی وی کاملا در دو جهت متفاوت معرفت‌شناسی و داده‌های قوه‌ی تخیل گسترده است. اما شاید کار مهم باشلار نیز ایجاد پیوند میان «معرفت» و «تخیل» است. از نگاه او ساز و کار قوه‌ی تفکر تولید «مفاهیم» است و محصول قوه‌ی تخیل نیز صور خیال. 

قوه‌ی تخیل، به زعم باشلار پدیدارهای بیرونی را درونی می‌کند و بدان‌ها بار نیروی روانی می‌دهد. انسان ناگزیر از روانی کردن داده‌های بیرونی است؛ چراکه مفاهیم را نه با «عقل محض» که با هستی حسی خود درک و تجربه می‌کند.

باشلار در کتاب حاضر از مفهومی به نام مکان کاوی ناخودآگاه سخن به میان می‌آورد؛ امری که به واسطه‌ی تحلیل صور خیال و استعاره‌های ادبی امکان‌پذیر می‌گردد و زبان را از زاویه‌ی جنبه‌‌ی ذاتی استعاری آن می‌نگرد.»

در بخشی از صحبت‌های یان. اج. استرود، رئیس انتشارات موسسه‌ی «فرهنگ و انسان» آمده است: «زیر عنوان "گفتاری درباره‌ی درونبودگی ماده" حاکی از آن است که باشلار در پی رسوخ به درون چیزهاست. آنچه باشلار انجام می‌دهد، برانگیختن و دگرگون کردن واکنش‌هایی از سر عادت ماست. وی تمامی پیش‌فرض‌های ما را دگرگون و بی‌اعتبار می‌کند. وی به اعماق ناخودآگاه روان نقب می‌زند و ما را به ناشناخته‌ها می‌برد: «چیزهای غیر قابل نام‌گذاری در ناخودآگاهی حفظ می‌شوند، آنها همواره به گونه‌ای ابدی در جستجوی نام هستند». حتی هولناک‌ترین سوژه‌ها نیز زیر نگاه تیزبین وی مبدل به گذرگاهی برای کشف می‌گردند. بسیاری از موضوعات مورد مطالعه‌ی این کتاب کاملا ترسناک و حتی مشمئزکننده هستند. برای مثال باشلار پس از معرفی سوژه‌های ثابت و پناه‌دهنده و ایمنی مانند خانه و درونبودگی خانه، به ایماژهایی مثل شکم، مار، غار و هزارتو می‌پردازد و تردیدی در نشان دادن سویه‌های زشت چیزهای مادی به خود راه نمی‌دهد.»

پیش از این، از گاستون باشلار کتاب «بوطیقای فضا» با ترجمه‌ی مشترک مسعود شیربچه و مریم کمالی توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شده است.

لینک خرید کتاب «خاک و رویاپردازی‌های آرمیدن (گفتاری در صور خیال درونبودگی)» با ۲۰درصد تخفیف:
http://roshangaran-pub.ir/bookshow/B353915475