کتاب «بیگانه کامو در آینه» نوشتهی کامل داود با ترجمهی بهمن یغمایی و محمدهادی خلیلنژادی توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد.
داستان کتاب اینگونه آغاز میشود:
«امروز مادرم هنوز زنده است.
او دیگر حرفی نمیزند، اما میتواند چیزهای زیادی نقل کند. برعکسِ من که به خاطر اجبار به تکرارِ زیاد این ماجرا تقریباً دیگر چیزی را به یاد ندارم.
میخواهم بگویم این موضوع داستانی است که به نیم قرن قبل برمیگردد. اتفاقی است که به وقوع پیوسته و مردم، خیلی درباره آن حرف زدهاند. مردم هنوز درباره آن صحبت میکنند اما فقط درباره یک مرده حرف میزنند – میبینی با بیشرمی – در حالیکه این داستان مربوط به دو مرده بوده است. بله دو مرده. دلیل حذف یکی از آنها چیست؟ اولی میدانست ماجرا را چگونه شرح دهد بهطوری که با این کار موفق شد جنایتش به فراموشی سپرده شود، اما دومی آدم فقیر و بیسوادی است که ظاهراً خدا او را فقط به این خاطر آفریده بود که مورد اصابت گلولهای قرار گیرد و به غبار بپیوندد. ناشناسی که حتی فرصت نداشته اسمی پیدا کند.»
بهمن یغمایی در پیشگفتار کتاب نوشته است: «امروز، مادرم هنوز زنده است. این پاسخی است به امروز مادرم مرد کتاب بیگانه آلبر کامو یکی از بزرگترین آثار فلسفی و ادبی قرن بیستم. کامو کتاب خود را با این جمله آغاز و بلافاصله میگوید شاید هم دیروز. افسون جاودانی کتاب بیگانه همین جمله است. آیا مفهوم آن در این اثر، بیان فقدان عاطفه انسانی، بیتفاوتی یا نوعی پوچگرائی است؟
کامل داود نویسنده الجزایری ساکن اوران موطن آلبر کامو گوئی پاسخ را در آینه بیگانه یافته است امروز مادرم هنوز زنده است.»
در بخشهای دیگری از پیشگفتار کتاب، دربارهی موضوع و شخصیتِ داستان چنین نوشته شده است: «ماجرا از زبان برادر شخص عرب بیان میشود که توسط مورسو یا قهرمان بیگانه زیر تابش شدید نور خورشید کشته شد. در حالی که رمان کامو چرخهای است از پوچی، رمان داود ادبیاتی است انتقامی ولی نه انتقام سیاسی، حتی روندی بر ضد کامو و ادبیات او در بین نیست. گرچه ادبیات داود در این کتاب میتواند به نحوی تحتتاثیر سیوران فیلسوف رومانیایی قرار گرفته باشد...
شخصیت داستان کامل داود، برادر مقتولِ رمانِ کامو، هارون است که امروز پیرمردی است نشسته در میکدهای در اوران. او هرگز نتوانسته نه از شبح برادرش موسی که به دست مورسو در ساعت دو بعدازظهر تابستان 1942 با شلیک پنج گلوله به قتل رسیده است بگریزد و نه از استبداد مادرش که تشنه خون و در پی انتقام است...
رمان برجسته داود به سادگی فقط یک بازنگری پسااستعماری نیست بلکه حکایت و تمثیلی از کشور خودش و دورانی است که در آن به سر میبرد، این کتاب که بدونشک همتراز بیگانه کامو خواهد شد رمانی است گزنده، با جوابی دندانشکن به استعمار فرانسه و در عینحال مرثیهای است برای الجزایر جدید که در چنگ افراطگرایی و استبداد گرفتار شده است. گرچه ملودی اصلی کتاب، بیصدایی و احساس تلخ انتقامجویی است معهذا واکنشی است گستاخانه و سرگیجهآور به یک قرن درد و رنج مردم الجزایر.»
یغمایی میگوید: «لوموند دیپلماتیک از این رمان بهعنوان کتاب برجستهای نام میبرد که جوایز معروف ادبی موریاک، پنج قاره و بهویژه جایزه گنکور را به خود اختصاص داده است.
این کتاب در فوریه سال 2021 از طرف موسسه معتبر گاردین در بین ده رمان برجسته به عنوان یکی از بهترین رمانهای کلاسیک جهان انتخاب شده است. قبل از آن نیز مجله نیویورک تایمز یکی از شمارههای خود را به آن اختصاص داده و در دانشگاه هاروارد نیز کتاب مزبور به بحث گذاشته شده است. بنا به عقیده علی بنجامین نویسنده آمریکایی، کتابِ کامل داود که با چشمانی دیگر به بیگانه کامو مینگرد پرسشهایی را از مکتب اگزیستانسیالیسم درباره استعمار فرانسه در الجزایر، خلع مالکیت و هویت انسانی مطرح و آن را به چالش میکشد. او میگوید در این ماجرای سرشار از غم و اندوه، خشونت تبدیل میشود به واقعیتی در برابر پوچگرایی. به گفته این خانم نویسنده، مورسو شخصیت فرانسوی رمان کامو، با توجه به حقایق و اصولی که کامل داود در کتاب خود آورده است در قتل یک عرب در گرمای خفهکننده یک بعداظهر معمولی، یک جنایتکار واقعی است.»
به گفتهی بهمن یغمایی، برای درک بیشتر این رمان توصیه میشود بیگانه اثر جاودانی آلبر کامو نیز مطالعه شود.
لینک خرید کتاب «بیگانه کامو در آینه» با 20درصد تخفیف:
http://roshangaran-pub.ir/bookshow/B146559435