سایت روشنگران: کتاب «گفتمان زنانه» نوشتهی دکتر علی سراج به تازگی توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شده است.
این کتاب در قالب 3 فصل با عناوین «بازنمایی جنسیت در آثار نویسندگان زن»، «جایگاه زنان در تاریخ ادبیات فارسی» و «تحلیل آثار برگزیده» به بررسی روند تکوین گفتمان زنانه در آثار نویسندگان زن ایرانی میپردازد. نویسنده فصل پایانی را به دو بخش تقسیم کرده؛ در بخش اول از میان آثار داستانیِ زنان، ده اثر منتخب با عناوین «سووشون»، «خواب زمستانی»، «کنیزو منیرو»، «زنان بدون مردان»، «خانهی ادریسیها»، «انگار گفته بودی لیلی»، «پرندهی من»، «آفتاب مهتاب»، «عادت میکنیم»، «از شیطان آموخت و سوزاند» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است و بخش دوم، به بررسي روند تكوين گفتمان زنانه در آثار داستاني زنان، اختصاص دارد.
در بخشی از مقدمهی کتاب چنین آمده است:
«روث شري» در كتاب «بررسي نوشتههاي زنان»، در پاسخ به اين پرسش كه « آيا مقولهاي تحت عنوان ادبيات زنانه وجود دارد؟» توضیح ميدهد كه متون بسياري وجود دارد كه خواننده پس از مطالعهي آنها قادر به تشخيص جنسيت نويسنده نيست؛ با اين حال در تمامي فرهنگها زندگي و تجارب زنان و مردان از جهات بسياري با يكديگر متفاوت است و اين تفاوتها در نوشتههاي آنان به چشم ميخورد.
رشد و گسترش انديشههاي فمنيستي و تاكيد بر اين نكته كه ادبيات و زبان در طول تاريخ و در اغلب جوامع، نهادي مردانه بود و زنان قادر نبودند در اين نهاد مردانه، ديدگاهها، تجارب و انديشههاي خود را بيان كنند، زمينهساز پژوهشهاي زيادي دربارهي آثار زنان شد. در ايران نيز اگرچه در ساختار زبان برخلاف ساير زبانها، مقولهي جنس دستوري وجود ندارد، واژهها و عباراتي به زنان و مردان نسبت داده ميشود كه نشان از جنسيتزدگي زبانِ فارسي دارد .از مشروطه به اين سو، محققان و روشنفكران زيادي بر مسئلهي آموزش زنان و فعاليتهاي ادبي آنان تأكيد كردند كه نتيجهي آن تا امروز توليد و انتشار آثار فراواني از شعر و داستان و نمايشنامه از سوي نويسندگان و شاعران زن است؛ به گونهاي كه بسياري از محققان از شكلگيري ادبياتي جديد با ويژگيها و ساختاري متفاوت با ادبيات مردان، تحت عنوان «ادبيات زنانه» در ايران سخن ميگويند.
بر پايهي اين ديدگاهها، در اين پژوهش هدف اصلي، واكاوي و كشف ويژگيهاي ساختاري و محتوايي آثار داستاني زنان است. از زمان نوشتن مجموعه داستان كوتاه «آتش خاموش» كه نخستين مجموعه داستاني است كه به قلم زني ايراني چاپ شده است، تا امروز، آثار داستاني زيادي از زنان چاپ شده است. در پژوهش حاضر از ميان آثار داستاني زنان ده اثر انتخاب شد و بر مبناي تلفيق ديدگاههاي جامعهشناسي زبان، زبانشناسي رمان و نظريهي زبان به مثابهي نظامي نشانهشناختي اجتماعي هليدي و رويكرد سبكشناسي آثار زنان، به بررسي سير تحول گفتمان زنانه در اين آثار پرداخته شده است.
کتاب «گفتمان زنانه» در قالب 272 صفحه با قیمت 15000 تومان وارد بازار کتاب شده است.
درح خبر : 1394-06-02
بازدید : 8433